Khái niệm thể loại kịch là gì? Lịch sử hình thành vở kịch phương Tây

Thể loại kịch trong văn học không quá xa lạ với những bạn đang ngồi trên ghế nhà trường. Tuy nhiên không phải ai cũng hiểu thể loại kịch là gì? Các thể loại kịch như thế nào? Hãy theo dõi bài viết này nhé.

Khái niệm thể loại kịch là gì?

Kịch là bộ môn nghệ thuật sân khấu, đây là một trong ba phương thức phản ánh hiện thực của văn học. Thuật ngữ kịch bắt nguồn từ tiếng Hy Lạp được hiểu là “hành động”, kịch tính. Kịch là sự kết hợp giữa 2 yếu tố bi và hài kịch, và cũng là một thể loại thơ ca, sự kịch tính được đối chiếu trong những giai thoại sử thi và thơ ca từ khi Thơ của Aristotle (năm 335 trước Công nguyên). Đây là tác phẩm đầu tiên trong thuyết kịch tính ra đời. Dù vậy, kịch bản văn học có thể được đọc như các tác phẩm văn học khác, tuy nhiên thì chủ yếu vẫn là biểu diễn  trên sân khấu. Bộ môn này có đặc trưng là phải hành cuộc sống bằng những hành động kịch, qua những xung đột tính cách xảy ra trong quá trình xung đột xã hội. Chúng đều được trình bày và khái quát trong một cốt truyện chặt chẽ với độ dài thời gian không quá lớn. Mỗi vở kịch tùy vào độ ngắn, dài nhưng sẽ có thời gian trên dưới ba giờ đồng hồ.

Dựa vào nội dung kịch, thì có thể chia thành các thể loại: bi kịch, hài kịch, bi hài kịch, chính kịch… Có thể dựa vào nội dung của đề tài để chia kịch thành: kịch dân gian, kịch cổ điển, kịch thần thoại, kịch hiện đại… Cách phân chia khác đều dựa vào chính thời gian biểu diễn, có kịch ngắn, kịch dài.

>>> Gợi ý các truyện ngôn tình ma cà rồng hay bạn đọc nên tham khảo

Tìm hiểu về lịch sử hình thành các vở kịch phương Tây

Kịch Hy Lạp cổ đại

Nghiên cứu cho thấy, các vở kịch Miền Tây đều được bắt nguồn từ Hy Lạp Cổ Đại. Có nhiều nhà soạn kịch Hy Lạp cổ đại đều không kém phần quan trọng Thespis. Người đọc ghi nhận với sự đổi mới của mỗi diễn viên (“hypokrites”). Người nói mà không phải hát, có thể đóng vai một nhân vật khi mà sự tương tác  với dàn hợp xướng, những người là một phần truyền thống, người đóng vai chính của việc trình diễn thơ không kịch tính.

Với một phần nhỏ trong tác phẩm của 5 nhà văn kịch hiện tại đã tồn tại cho đến ngày nay. Chúng ta có số lượng nhỏ văn bản hoàn chỉnh của Sophocles, Aeschylusvà Euripides. Với những nhà văn truyện tranh Aristophanes bắt đầu từ cuối thế kỷ 4 là Menander. Một vở kịch lâu đời còn sót lại được biết là “Người Ba Tư của Aeschylus”. Bên cạnh đó, khi giành được giải nhất tại cuộc thi diễn ra tại thành phố Dionysia vào năm 472 trước Công nguyên, ông đã viết kịch trong hơn 25 năm.

Kịch La Mã cổ đại

Nước Cộng hoà La Mã (509-27 TCN) sau khi mở rộng thành các vùng lãnh thổ Hy Lạp giữa 270-240 TCN, Quân La Mã thành lập lên Nhà hát Hy Lạp cổ đại. Từ những năm cuối của quốc gia cộng hòa và Đế chế La Mã (27 TCN-476 CE), nhà hát hiện đang phát triển rộng khắp phía Tây của châu Âu, Anh và quanh Địa Trung Hải; Nhà hát La Mã rất phong phú, đa dạng và phức tạp hơn bất kỳ so với nền văn hoá nào trước đó.

Trong khi kịch Hy Lạp vẫn được duy trì cho đến suốt thời kỳ La Mã, năm 240 TCN đã đánh dấu cho sự khởi đầu của kịch La Mã. Cho đến khi đế quốc ra đời, sự quan tâm đến kịch truyền hình dài tập làm giảm đi sự ủng hộ cho nhiều hoạt động giải trí sân khấu. Trong văn học La Mã mang đến tác phẩm quan trọng đầu tiên là bi kịch và hài kịch mà Livius Andronicus đã viết từ năm 240 TCN. Tính đến 5 năm sau, Gnaeus Naevius cũng đang bắt đầu viết kịch. Cả hai nhà soạn kịch đều sáng tác cả hai thể loại, Andronicus cũng được đánh giá cao nhất. Đây là một người kế nhiệm có xu hướng chuyên môn hóa hoặc làm khác đi, dẫn đến sự tách biệt sự phát triển tiếp theo của từng loại kịch.

Trung cổ

Từ thời Trung Cổ, các nhà thơ dàn dựng những vở kịch tại sự kiện Kinh thánh đều được gọi là những chương trình phụng vụ, mang đến sự sinh động lễ kỷ niệm hàng năm. Đầu tiên, Kịch trop Lễ Phục Sinh “Whom do you Seek? (Quem-Quaeritis) (khoảng 925). Họ đã cùng nhau hát bằng tiếng Latin, mặc dù không mạo danh thành nhân vật. Đến thế kỷ 11, điều đó đã lan rộng đến khắp châu Âu đến Nga, Italy, Scandinavia; ngoại trừ người Tây Ban Nha dòng Hồi giáo.

Đến thế kỷ 10 Hrotsvitha, đã ra đời cho 6 vở kịch bằng tiếng Latinh mô phỏng trên những vở hài kịch của Terence. Họ đã xử lý mọi chủ đề tôn giáo. Tiếp theo thì Hildegard von Bingen đã viết một vở nhạc kịch “Ordo Virtutum (khoảng năm 1155)”.

Vở kịch nổi tiếng nhất trong số các vở kịch thế tục ban đầu là mục trường nhã nhặn Robin và Marion. Tác phẩm này đều được viết bởi Adam de la Halle vào thế kỷ 13 bằng tiếng Pháp. Một tác phẩm sớm nhất bằng tiếng Anh là The Interlude of the Student and the Girl (khoảng năm 1300), dường như có hình thức và âm điệu gần nhất với những trò hề cùng thời của Pháp, ví dụ như The Boy and the Blind Man.

>>> Những truyện ngôn tình về bác sĩ hay mà bạn nên đọc thử

Cuối thời trung cổ còn có nhiều vở kịch tồn tại ở Pháp và Đức, khi một số loại kịch tôn giáo được biểu diễn nhiều quốc gia châu Âu. Đa số các vở kịch đều có quỷ, hài kịch, chú hề và nhân vật phản diện. Tại Anh, các hiệp hội thương mại cũng bắt đầu biểu diễn ” vở kịch bí ẩn ” bản ngữ , gồm những chu kỳ dài của nhiều vở kịch hoặc “cuộc thi”, trong đó bao gồm: Chester Mystery Plays (24), York Mystery Plays (48 vở), Wakefield Mystery Plays (32) và cái gọi là “N-Town Plays”(42). The Second Shepherds’ Play từ chu kỳ Wakefield được xem là câu chuyện kỳ ​​lạ về một con cừu bị đánh cắp mà nhân vật chính Mak của nó cố gắng chết khi đứa con mới sinh của anh ta ngủ trong cũi. Nó kết thúc khi những người chăn cừu từ đó. Anh ta cũng đã ăn cắp được triệu tập đến Sự giáng sinh của Giêsu.

Vào khoảng năm 1400, kịch luân lý nổi lên như một hình thức kịch riêng biệt phát triển mạnh mẽ từ đầu thời đại Elizabeth ở Anh. Những nhân vật thường được sử dụng như đại diện với những lý tưởng đạo đức khác nhau.

Elizabeth và Jacobean

Từ thế kỷ 16 đến thế kỷ 17 là giai đoạn nở rộ của thể loại kịch ở Anh. Có nhiều vở kịch được viết bằng thơ, nhất là thơ ngũ âm iambic. Ngoài Shakespeare, các tác giả như Thomas Middleton, Christopher Marlowe và Ben Jonson. Đây đều là những  nhà viết kịch nổi bật trong thời kỳ này. Cùng với trong thời kỳ trung cổ, những vở kịch lịch sử tôn vinh cuộc đời của vị vua trong quá khứ, từ đó giúp nâng cao hình ảnh trong chế độ quân chủ Tudor. Các tác giả vở kịch trong thời kỳ này đều vẽ ra cốt truyện của họ từ thần thoại La Lã và thần thoại Hy Lạp cùng với những vở kịch của các nhà viết kịch La Mã lỗi lạc như Plautus và Terence.

Bài viết trên đây giúp bạn tìm hiểu rõ về thể loại kịch là gì? Và những kiến thức liên quan hi vọng sẽ giúp cho bạn tìm hiểu sâu sa hơn. Đừng quên theo dõi bài viết tiếp theo cập nhật kiến thức liên quan nhé.